Koku bozukluğu nedir, burundaki resöpter hücreler, koku alma sinirinden beyindeki alıcılara koku alma sinyalleri gönderir. Burun geçişlerinin tıkanmasından kaynaklanan iletken kayıplar nöroepitel de hasarın duyusal nedenleri veya merkezi sinir sistemi hastalığına bağlı merkezi işlev bozukluğudur.
Kadınlar erkeklerden daha fazla koku alma hücresine sahiptir, bu nedenle bazı kokular bize bazı anıları hatırlatır.
Koku alma fonksiyonu yaşla birlikte azalır, sigara içmek, epilepsi, gibi hastalıklarda koku alma ilişkisi olduğunu göstermiştir.
Koku alma epiteli içinde yaklaşık 10 ila 20 milyon koku alma nöronu çeşitli destek hücreleri arasında yer almaktadır.
Burunda bulunan trigeminal kemosensör sinir uçları solunum yolunun zararlı uyarıcılara karşı sinir dalları burun ve sinüslerin mukozasını bozar ve tahriş eder.
Trigeminal sinir nöronları hava kirleticiler, amonyak, etanol, alkoller, asetik asit, karbondioksit, mentol, kapsaisin dahil olmak üzere tahriş ediciler sınıfına girmektedir.
Yapılan araştırmalarda bir çok insanın koku kaybı olduğunun farkında bile olmadığıdır, koku almanın azalması ile birlikte tat kaybı da ortaya çıkmaktadır.
Koku alma nazal hava yolunun kritik bir fizyolojisi olmakla birlikte, koku hissi yemeğin lezzetini almada da önemli rol oynar ve beslenme şeklini de etkiler. Koku alma bozukluğu olan hastalar tat, ruh hali biliş ve davranışları da etkiler.
Koku alma insan yaşam kalitesi için kritik sağlık ve sosyal faktörlerle ilgilidir.
Koklama fonksiyonu, burun geçişlerindeki sinir hücreler tarafından tespit edilir. İnsanın koku alma duyusu çok keskin ve sonsuz miktarlarda kokuları alabilir.
İnsan burnu aslında 8 yaşından itibaren artar ve yaşlılıkla ile birlikte azalır, 15 yaşından itibaren belirli kokulara karşı hassasiyetle birlikte düşüş olduğu uzmanlarca söylenmektedir.
Koklama kabiliyeti kişinin zihinsel ve fiziksel sağlığı ile ilişkilidir. İnsan burnu koku yanında aynı zamanda lezzet organıdır, dilimizdeki lezzet sadece dört kaliteyi ayırt eder, tatlı-ekşi, acı-tuz, diğer tüm tatlar burnumuzda bulunan koku alıcılar tarafından tespit edilir.
Çinko takviyeleri koku ve tat bozuklukları tedavisinde başarılı olduğu belirlenmiştir.
Koku alma duyularını etkileyen etkenler.
-Migren hastaları
-Depresifler
-Epilepsi
-Gebelik
-Diyabet
-Vitamin eksikliği
-Böbrek hastalığı
-Sigara
-Karaciğer hastalığı
-Nörodejeneratif hastalıkları
-Rinit
-Sinüzit
-Enflamatuar hastalıklar
-Karbon disülfit
-Ağır metaller
-Kimyasallar
-Toz
-Kükürt dioksit
-Üst solunum yolu enfeksiyonları
-Kemoterapi
-Antibiyotikler
Bu hastalık ve ilaçlar koku almayı etkilemektedir. Yeni doğan bebekler annenin memesini koku ile bulurlar,ayrıca bebekler vücut kokusundaki farklılıklara karşı duyarlı oldukları görülmüştür.
